Nếu bạn thấy một con chim cao, cổ dài đang rình mồi dọc theo bờ hồ, đó có thể là một con diệc hoặc cò. Nhưng làm thế nào để biết bạn đã thấy loại nào? Và điểm khác biệt giữa chúng là gì? Chúng ta sẽ cùng khám phá điều này ngay sau đây.
Diệc là loài chim gì?
Trước khi tìm hiểu sự khác biệt giữa diệc và cò, có một câu hỏi quan trọng cần trả lời: Khi nói về chim diệc, chúng ta đang nói đến loài nào? Từ “diệc” có thể dùng để chỉ bất kỳ loài nào trong họ Ardeidae – một nhóm lớn gồm những loài chim chân dài, cổ dài, thường sống gần nước. Điều này bao gồm những loài chúng ta thường gọi là diệc, cò và diệc đầm lầy. Vì vậy, tất cả các loài cò đều là diệc, nhưng không phải tất cả diệc đều là cò!
Trong bài viết này, khi nói về diệc, chúng ta đang nói cụ thể về loài diệc xám, có tên khoa học là Ardea cinerea.
Cách phân biệt cò và diệc
Có một cách rất dễ để phân biệt cò và diệc, ít nhất là ở Vương quốc Anh – cò có màu trắng sáng! Diệc xám, như tên gọi của nó, chủ yếu có màu xám. Đây là một loài chim lớn, thân hình to, với đôi chân cực kỳ dài, có màu từ xám đậm đến hồng hoặc vàng.
Nó có lưng màu xám, phần dưới nhạt hơn và cổ dài màu xám hoặc trắng. Đầu màu trắng với những vệt đen đặc trưng ở hai bên đỉnh đầu kéo dài thành một chùm lông mỏng. Mỏ của nó to và sắc như dao, chuyển từ màu vàng xám sang cam vào mùa xuân.
Nếu bạn thấy một con chim trắng, chân dài, cổ dài và mỏ nhọn, đó gần như chắc chắn là một con cò, nhưng là loại cò nào? Cho đến gần đây, việc nhìn thấy cò ở Anh là rất hiếm. Nhưng trong vài thập kỷ qua, ba loài cò khác nhau đã di cư từ châu Âu lục địa và bắt đầu sinh sản ở đây. Cò trắng nhỏ là loài đến đầu tiên, sau đó là cò bò và cò trắng lớn.
Cách nhận biết các loài cò khác nhau
Cò trắng lớn (Ardea alba) là một loài chim trắng lớn, không ngạc nhiên khi nó có kích thước tương đương với diệc xám, nhưng mảnh mai và thanh thoát hơn. Nó có cái cổ rất dài, thường uốn cong thành hình chữ “s”. Mỏ của nó thon hơn mỏ của diệc và có màu vàng tươi – nhưng sẽ chuyển sang đen trong vài tuần vào mùa sinh sản. Chân và bàn chân của nó có màu tối, nhưng phần trên của chân có thể nhạt hơn.
Cò trắng nhỏ (Egretta garzetta) cũng có màu trắng sáng, nhưng kích thước chỉ bằng một nửa diệc xám. Mặc dù nó có cổ rất dài, nhưng khi không săn mồi, nó có thể rụt cổ lại, trông như không có cổ. Mỏ và chân của nó màu đen hoặc xanh xám. Đặc điểm dễ nhận biết là chân màu vàng – rất nổi bật nếu không bị che bởi cỏ, bùn, hoặc nước. Vào mùa hè, nó phát triển hai chùm lông trắng dài từ phía sau đầu.
Cò bò (Bubulcus ibis) là loài cò nhỏ nhất và chắc nịch nhất trong ba loài cò. Nó có cổ và chân ngắn hơn nhiều so với cò trắng nhỏ, tạo nên dáng vẻ gọn gàng hơn. Mỏ của nó cũng ngắn và mập hơn. Phần lớn thời gian mỏ của nó có màu vàng, nhưng vào mùa sinh sản sẽ chuyển sang màu hồng. Giống như các loài cò khác, nó có lông trắng, nhưng trong mùa sinh sản, lông ở đỉnh đầu, ngực và lưng có màu cam hoặc vàng nâu. Dấu vết màu này có thể tồn tại lâu hơn cả mùa sinh sản.
Nơi tìm thấy diệc và cò
Diệc xám có thể được tìm thấy trên hầu hết các vùng của quần đảo Anh, thường là gần nước như sông, hồ, mương và cánh đồng ngập nước. Thậm chí chúng săn mồi trong các vũng đá ven biển. Cò trắng lớn và cò trắng nhỏ có sở thích môi trường sống tương tự với diệc xám và thường xuất hiện tại các vùng đầm lầy. Cò trắng nhỏ đặc biệt ưa thích các vùng cửa sông.
Cò bò thường xuất hiện xa nguồn nước hơn so với các loài khác. Chúng thường kiếm ăn trên các cánh đồng, đi theo sau những đàn bò và ngựa. Ở những nơi khác trên thế giới, chúng sống thành đàn lớn, nhưng ở đây, chúng thường xuất hiện đơn lẻ, theo cặp hoặc thỉnh thoảng thành nhóm nhỏ.
Diệc và cả ba loài cò đều làm tổ theo đàn, thường ở những cây gần nguồn nước. Không hiếm khi thấy các loài khác nhau cùng làm tổ trong một đàn. Ngoài mùa sinh sản, chúng cũng tập trung lại để nghỉ ngơi qua đêm.
Cách diệc và cò săn mồi
Diệc xám và cò trắng lớn có cách săn mồi khá giống nhau. Bạn sẽ thường thấy chúng đứng yên trong thời gian dài, hoặc từ từ di chuyển với những bước đi cẩn thận, nhìn chằm chằm xuống nước. Bất ngờ, chúng sẽ lao mỏ xuống nước để bắt cá.
Cò trắng nhỏ lại có phương pháp khác. Chúng đi chậm rãi qua vùng nước nông, thỉnh thoảng dừng lại để đưa một chân ra trước và nhanh chóng lắc lư. Động tác này khuấy động mặt đáy và làm các loài cá nhỏ và sinh vật khác hoảng loạn, tạo cơ hội cho cò bắt mồi. Bàn chân màu vàng sáng của chúng được cho là giúp làm xáo động con mồi.
Như đã đề cập, cò bò thường được tìm thấy xa nước, trên những cánh đồng có gia súc. Bạn sẽ thấy chúng đi theo những động vật ăn cỏ, săn các loài côn trùng và động vật nhỏ bị làm động. Chúng đi bộ phía sau những con vật gặm cỏ, đôi khi chạy nhanh khi phát hiện con mồi.
Có loài nào khác có thể bị nhầm lẫn với diệc hoặc cò không?
Có một loài chim lớn màu trắng khác đang ngày càng phổ biến ở một số khu vực tại Anh – cò thìa. Như tên gọi, điểm đặc trưng của nó là chiếc mỏ dài màu đen mở rộng ra ở cuối như một chiếc thìa. Khi nghỉ ngơi, cò thìa giấu mỏ trong lông, nhưng tư thế của nó vẫn dễ nhận biết. Cò thìa có dáng nằm ngang khá giống ngỗng khi nghỉ ngơi, trong khi cò thường có tư thế cứng và thẳng đứng hơn.
