Báo Đốm – Jaguar

Giới thiệu về loài Báo Đốm

Báo đốm là loài mèo hoang dã có kích thước lớn nhất ở châu Mỹ, và loài báo chỉ sống ở Tân Thế Giới. Báo đốm có quan hệ họ hàng gần nhất với báo hoa mai, chúng có chung ở nhiều đặc điểm bao gồm các đốm lông nổi bật trên cơ thể. Báo đốm là loài mèo có kích thước lớn thứ ba trong họ hàng chúng, xếp sau Hổ và Sư Tử, chúng nổi tiếng với sức mạnh to lớn và tốc độ nhanh nhẹn. Tên tiếng Anh của báo đốm là jaguar bắt nguồn từ phiên âm của người bản địa châu Mỹ yaguar có nghĩa là “kẻ ám sát với một cú vồ”. mặc dù có sức mạnh vô đối, báo đốm đã bị con người săn mắt từ bao đời do chúng có bộ lông rất đẹp. Hiện tại, hành vi săn bắt báo đốm đã bị ngăn cấm nhưng số lượng của chúng đang giảm đi rõ rệt do bị mất môi trường sinh sống

Cơ thể và Hình dáng

Báo đốm là loài vật có thân hình to lớn và cơ bắp mạnh khỏe, chúng nặng và chắc chắn hơn cả Báo Hoa Mai. Chúng có cấu trúc đầu to rộng và hàm răng khỏe, được mệnh danh là loài mèo có lực cắn mạnh nhất thế giới. Báo đốm thường có bộ lông đốm vàng đen bao phủ cơ thể, những vệt đốm đen rộng như bông hoa hồng, tương tự như báo hoa mai. Hoa văn bao bọc cơ thể báo đốm là độc đáo giống như vân tay của con người, một vỏ ngụy trang hoàn hảo trong rừng rậm. Khả năng ngụy trang này là điều sống còn với báo đốm.

Môi trường sống và phân bố của báo đốm

Báo đốm là loài đặc hữu ở khu vực rừng rậm Trung và Nam Mỹ. Mặc dù lịch sử phân bố của báo đốm từng kéo dài từ các tiểu bang phía nam nước Mỹ xuống hết phía nam của châu Mỹ, thế nhưng ngày nay chúng buộc phải sống giới hạn trong các khu rừng mưa nhiệt đới ẩm Amazon. Báo đốm có xu hướng sống trong rừng rậm rạp và ẩm ướt, nơi chúng có thể dễ dàng ẩn náu để săn mồi thành công hơn. Chúng còn thích sống gần khu vực đầm lầy, sông suối, các khu vực ngập lụt theo mùa. Báo đốm đã và đang bị mất đi môi trường sống tự nhiên và nạn săn trộm hoặc bị giết vì xâm nhập khu vực chăn nuôi của con người vẫn đang diễn ra.

Hành vi và lối sống của Báo đốm

Loài báo sống ẩn dật này dành thời gian nghỉ ngơi ở trên cây và săn bắt dưới mặt đất, chúng thích có mặt ở khu vực ngập nước, các lòng sông chảy chậm và báo đốm rất hiếm khi rảo bước ở những khu vực khô ráo, hoang mạc.
Báo đốm là những kẻ bơi lội xuất sắc, chúng có thể di chuyển dưới nước rất nhanh khi truy đuổi con mồi. Cũng giống như nhiều loài mèo khác, báo đốm thích sống đơn độc ngoại trừ những năm đầu đời, báo con phải sống với mẹ. Báo đực có tính lãnh thổ rất cao, dù vậy chúng cũng sống xâm lấn sang lãnh thổ của nhiều con cái khác, chúng sẽ bảo vệ lãnh thổ rất quyết liệt đối với bất kỳ con đực nào xâm phạm.
Báo đốm đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu của chúng, cào cấu lên thân cây, hoặc gầm lên với âm thanh lớn.

Sinh sản và vòng đời của Báo đốm

Báo đốm con thường được sinh ra vào khoảng tháng 12 đến tháng 3, đôi khi chúng cũng được sinh vào thời điểm khác trong năm.
Trong thời kỳ giao phối, báo đốm cái sẽ dùng tiếng gầm vang xa để thu hút con đực tiến về lãnh thỏ của nó. Báo cái thường sinh 2-3 con mỗi lứa. Khi báo con được sinh ra, báo mẹ sẽ không để cho bất cứ báo đực nào có mặt ở lãnh thổ, nó sẽ quyết bảo vệ con đến cùng. Báo con sẽ mở mắt lúc hai tuần sau khi sinh, chúng sẽ cai sữa sau 3 tháng tuổi, và phụ thuộc hoàn toàn vào thức ăn báo mẹ mang về. Đến 6 tháng tuổi, báo con sẽ bắt đầu theo mẹ đi săn, và đến thời điểm một hoặc hai năm tuổi chúng sẽ tự rời mẹ và tìm kiếm lãnh thổ mới cho riêng chúng.

Thức ăn và con mồi của Báo đốm

Phần lớn thời gian hoạt động của báo đốm là ở trên mặt đất nhưng chúng cũng tìm con mồi ở trên cây và dưới mặt nước. Các loài động vật cỡ vừa nằm trong danh sách thức ăn chính của báo đốm bao gồm hươu, chuột lang nước, lợn hoang, lợn vòi.
Khi săn mồi dưới nước, báo đốm sẽ săn rùa, cá và cá sấu caiman cỡ nhỏ. Báo đốm được mệnh danh là loài săn mồi đáng gờm với hơn 80 loại con mồi khác nhau. Với các chủ nông trại, báo đốm bị cho rằng đã bắt trộm rất nhiều gia súc, đặc biệt ở khu vực xâm lấn với lãnh thổ của chúng.

Kẻ săn mồi và mối nguy hại đối với Báo đốm

Kích thước to lớn và sự áp đảo trong thiên nhiên, báo đốm không có bất kỳ kẻ thù hoang dã nào, hầu hết các loài đều là con mồi của báo đốm. Khi lục địa châu Mỹ được khám phá ra, con người đã săn bắt báo đốm để lấy lông, dấn đến sự sụt giảm số lượng nghiêm trọng loài báo. Mặc dù hiện tại đã có luật pháp bảo vệ và việc săn trộm cũng đã giảm, nhưng báo đốm đang mất đi môi trường sống tự nhiên do nạn phá rừng và các hoạt động nông nghiệp. Hậu quả, báo đốm bị đẩy xã vào các khu hẻo lánh nhất của lãnh thổ chúng sống.

Những đặc điểm thú vị về Báo đốm

Báo đốm sở hữu lực cắn mạnh mẽ nhất trong tất cả các loài họ mèo lớn, chúng có thể phát ra tiếng gầm lớn. Báo đốm được coi là loài vật có ngoại hình rất đẹp, điều này hấp dẫn các nhà khoa học cũng như đám thợ săn. Báo đốm thông thường có màu lông vàng pha đen, nhưng chúng còn có màu đen. Cũng giống như báo hoa mai màu đen, chúng không hoàn toàn đen hẳn, bạn có thể nhìn thấy các đốm lông khi báo đen xuất hiện ngoài trời nắng. Báo đốm được cho rằng chugns có thể lai tạo được với báo hoa mai và sư tử.

Báo đốm và con người

Trong lịch sử, báo đốm có vai trò quan trọng trong lịch sử văn hóa của người bản địa châu Mỹ, người bản địa luôn tôn trọng sức mạnh áp đảo của loài săn mồi này, một số con tin rằng báo đốm là chúa tể của thế giới ngầm. Nhưng nông dân sống gần lãnh thổ luôn lo sợ báo đốm bắt mất gia súc. Mặc dù báo đốm được mệnh danh là loài hung dữ, có rất hiếm các cuộc tấn công vào con người xảy ra.

Tình trạng bảo tồn Báo đốm

Báo đốm sinh sống trải dài từ cực nam châu Mỹ lên tận vùng biên của Mexico-USA nhưng nạn săn bắt lấy lông và môi trường sống bị mất khiến cho chúng sụt giảm nghiêm trọng số lượng. Số lượng của bảo đốm ở nước Mỹ cực kỳ ít.
Theo IUCN thì báo đốm nằm trong sách đỏ, là loài đang bị đe dọa trong môi trường sống. Mặc dù chưa có số liệu chính thức về số lượng báo đốm, người ta ước tính chúng còn khoảng 15,000 cá thể sống rải rác trong các khu rừng nhiệt đới.